روایتی از حقوق بشر بعثی‌ها و آنچه در اردوگاه اسرای ایرانی در عراق اتفاق افتاد
تاریخ انتشار: ۲۶ مرداد ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۵۷۷۱۹۷۹
خبرگزاری فارس ـ گروه حماسه و مقاومت: ۲۶ مردادماه سال ۱۳۶۹، تداعی‌گر پیام آزادی و آزادگی برای ملت صابر و مقاوم ایران اسلامی است. روزی است که در آن، نسیم، مژده وصل می‌داد و از پایان چشم‌انتظاری حکایت می‌کرد.
مرور حوادث و خاطرات مربوط به دوران اسارت آنها نشان می‌دهد که این صابران درگاه الهی در طول یک دهه اسارت خود در بند نیروهای رژیم بعثی صدام که بدون شک حسابشان از مردم مسلمان و انقلابی عراق جداست، متحمل آلام و رنج‌های فراوانی شدند که به مناسبت سالروز ورود آزادگان به میهن اسلامی به گوشه‌ای از این آزار و شکنجه‌ها و تطبیق آن با اصول و قواعد حقوق بین‌المللی مربوط به رفتار با اسرا اشاره می‌شود:
ماجرای سرکوب اسرا در موصل
طبق گزارش‌های هیأت اعزامی دبیرکل سازمان ملل که در سال ۱۳۶۲ برای تحقیق درباره رفتار با اسیران جنگی، از عراق (اردوگاه‌های موصل ۱ و ۲) بازدید کرد و به صورت جداگانه درباره حادثه سال ۱۹۸۲ این اردوگاه‌ها، گزارش‌های زیادی را دریافت کرد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
در گزارش هیأت اعزامی دبیرکل سازمان ملل آمده است: اسیران درباره حادثه ۲۶ ژوئیه ۱۹۸۲(۴ مردادماه سال ۱۳۶۱) در اردوگاه موصل شماره یک چنین گفتند: چند روز پیش از حادثه، ۵۰۰ اسیر از اردوگاه شماره ۲ موصل به اردوگاه شماره یک موصل انتقال یافتند. این افزایش جمعیت، تشنج و ناآرامی زیادی را در میان اسیران موجب شد، هر چند قبلاً آنها به دلیل مسائل ایدئولوژیکی به ۲ گروه مخالف و موافق حکومت ایران تقسیم شده بودند.
نمایندگان اسیران از مقامات درخواست کردند که این اضافه جمعیت را در طبقه دوم خوابگاه که ویژه نگهبانان و افسران است، جا دهند، اما آنها مخالفت کردند. اردوگاه شماره یک موصل به شکل مربع بود که از ۲ قسمت روبروی هم تشکیل شده بود. یک قسمت شامل خوابگاه‌های (شماره ۸ تا ۱۳) اسیران مخالف حکومت ایران بود و قسمت دیگر شامل هفت خوابگاه (شماره‌های ۱ تا ۷) اسیران موافق حکومت ایران را در خود جای داده بود.
سر دادن شعار الله‌اکبر، خمینی رهبر
تقریباً تمام تازه‌واردان را در خوابگاه‌های شماره یک و ۲ جای دادند؛ در نتیجه جو ناآرامی بر آنجا حاکم شد. حدود ۱۲۵ اسیر در خوابگاه شماره یک و ۱۵۰ اسیر در خوابگاه‌های ۲ و ۷ اسکان داده شده بودند. از روز حادثه تمام درهای خوابگاه به جز خوابگاه شماره یک در ساعت ۱۴ قفل شده بودند.
یکی از اسیران که نگهبان ظاهراً او را برای حضور و غیاب به دفتر برده بود، از بازگشت به خوابگاه خودداری کرد و در پی آن بعضی از اسیران خوابگاه شماره یک نیز از او پیروی کردند. در همان حال اسیرانی که داخل خوابگاه‌ها بودند، به دادن شعار الله‌اکبر، خمینی رهبر پرداختند و دیگران نیز با آنها همراه شدند.
صدا هر لحظه بیشتر می‌شد تا اینکه اسیران خوابگاه شماره ۲ پنجره‌ها را شکستند و در را به کمک اسیران بیرون باز کردند و در حالی که می‌دویدند، قفل درهای خوابگاه‌های شماره ۷ و ۳ را شکستند. ۹۰۰ نفر از اسیران به حیاط وارد شدند.
آنها می‌کوشیدند تا با استفاده از پله‌ها به طبقه دوم بروند، اما با آتش نگهبانان روبرو شدند. حدود هشت تا ۱۲ نفر از نگهبانان، به طور مرتب روی اسیران آتش گشودند که طی آن، یک اسیر در وسط حیاط و یکی دیگر داخل خوابگاه کشته شد. ۲ اسیر دیگر نیز به دلیل جراحت‌های شدید در بیمارستان جان سپردند و چندین تن دیگر نیز مجروح شدند.
هیأت اعزامی دبیرکل سازمان ملل درباره حادثه مزبور چنین قضاوت کرده است:
الف) جمعیت اضافی خوابگاه‌ها، یکی از علل وقوع حادثه بود.
ب) بدرفتاری و حبس آنها در سالن‌ها به عنوان تنبیه دسته‌جمعی نیز عامل دیگر حادثه بود.
ج) رفتار تازه‌واردان نیز احتمالاً در این حادثه نقش داشته است؛ زیرا اسیران با هم اختلاف عقیده داشتند.
همان‌طور که هیأت یکی از علل حادثه را جمعیت اضافی خوابگاه‌ها دانسته، باید افزود که اصولاً عوامل بیولوژیکی در تحریک غریزه پرخاشگری و خشونت‌آمیزی انسان تأثیر بسیاری دارد. مطالعات انجام‌شده روی انسان در زندان و اردوگاه‌های پرجمعیت به این نتیجه منجر شده است که تراکم بیش از حد جمعیت؛ ممکن است بی‌قراری، حساسیت شدید و درگیری مداوم را در پی داشته باشد.
همچنین طبق ماده ۲۲ کنوانسیون سوم ژنو، دولت بازداشت‌کننده مکلف است که برای جلوگیری از بروز درگیری، اسیرانی را که عقاید مخالف دارند، در اردوگاه‌های مجزا نگهداری کنند.
مطابق ماده ۴۲ کنوانسیون سوم ژنو، استفاده از زور در شرایط معینی یا هنگام خطر نباید از نیاز معقول تجاوز کند و استعمال اسلحه، به ویژه علیه کسانی که فرار می‌کنند، تنها باید به عنوان آخرین راه باشد، آن هم پس از اخطارهای قبلی که با اوضاع و احوال متناسب باشد. بنابراین، استفاده غیرضروری مسؤولان بعثی از زور مانند آتش گشودن در میان خوابگاه‌های در بسته زندانیان جنگی، بدون اخطار قبلی، جز نقص ماده مزبور، مفهوم دیگری ندارد.
وقتی معلم اسیران را شهید کردند
شکنجه‌های فردی نیز جزو برنامه‌های مداوم بعثی‌ها برای آزار و اذیت و ایجاد رعب و وحشت در بین اسرای ایرانی بود. در این زمینه برادر آزاده‌ای نقل می‌کند: در اردوگاه، برادر معلمی به نام فرخی که اهل دزفول بود، کلاس‌های سوادآموزی دایر کرده و روی پاکت‌های سیمان و کاغذ سیگار، جمله‌های ساده‌ای را برای بی‌سوادان می‌نوشت و با آنها کار می‌کرد. یک روز عراقی‌ها از او مدادی گرفتند و فهمیدند که کلاس سوادآموزی دایر کرده است. او را بردند و آن قدر زدند و شکنجه کردند تا به شهادت رسید.
شهادت یک روحانی به جرم فعالیت مذهبی در زندان!
یکی دیگر از آزادگان می‌گوید: در اواسط دوران اسارتم در اردوگاه تکریت ۱۱، عراقی‌ها یک برادر روحانی را به دلیل فعالیت‌های مذهبی حمام بردند، خرده‌شیشه روی بدنش ریختند و زیر آب جوش حمام، آن قدر کابل بر بدنش زدند که به شهادت رسید.
بدین ترتیب، حتی تعلیم دادن اسیران بی‌سواد، برگزاری مراسم مذهبی و خواندن دعا و... از جمله مواردی بودند که اسیران ایرانی به جرم انجام دادن آن، به دست سربازان بعثی به شهادت می‌رسیدند.
این در حالی است که بر اساس مواد ۳۴ و ۳۸ قرارداد سوم ژنو ۱۹۴۹: اسیران جنگی برای اجرای مذهب خود و حضور در مراسم مذهبی خود، آزادی کامل خواهند داشت و همچنین آنها باید بتوانند به ورزش‌های بدنی از جمله بازی و ورزش بپردازند و از هوای پاک آزاد استفاده کنند. این در حالی است که هرگز برای اسیرانی که به دست رژیم بعثی در اردوگاه‌های اسیران جنگی به شهادت رسیدند، دادگاهی تشکیل نشد.
شکنجه برای گرفتن اعتراف از یک خلبان
یکی دیگر از اسرا ابراز می‌دارد: در یکی از بیمارستان‌های عراق با سرگردی به نام بهزاد آشنا شدم. او خلبان اف ـ ۴ بود که پس از سقوط هواپیمایش، اسیر شده بود. وقتی در مورد دست‌های گچ گرفته‌اش پرسیدم، گفت: برای اینکه از من اطلاعات بگیرند تا به حال ۲ بار دست‌هایم را شکسته‌اند.
این در حالی است که طبق ماده ۱۷ کنوانسیون ژنو، «اسیر جنگی در موقع تحقیق مکلف نیست جز نام خانوادگی و تاریخ تولد و شماره خود، موضوع دیگری را اظهار کند. اسیرانی که از دادن اطلاعات خودداری کنند، نباید مورد تهدید یا دشنام قرار گیرند یا در معرض ناراحتی و سلب مزایا از هر نوع واقع شوند.»
محکومیت بدرفتاری با اسرا از طرف صلیب سرخ
نمایندگان کمیته بین‌المللی صلیب سرخ طی دیدارهایشان از اردوگاه‌ها شواهد بسیاری از خشونت‌های جسمی و بدرفتاری در اردوگاه‌ها را شنیده و مشاهده کردند. آنها اشاره داشتند که در تمام اردوگاه‌ها، بدون استثناء بر بدن تمام اسیران، آثار کبودی مشهود بوده است. آنها اسیرانی را دیده‌اند که به دلیل ضربات واردشده بر سر یا گوش‌هایشان، شنوایی یک گوش خود را از دست داده یا ضعف بینایی پیدا کرده بودند. همچنین اثر زخم‌ها و دندان‌های شکسته شده و ... را نیز مشاهده کردند.
این در حالی است که نمایندگان کمیته بین‌المللی صلیب سرخ اظهارات اسیران درباره آویزان کردنشان به سقف و نواختن تازیانه به کف پاهایشان، وصل کردن شوک‌های الکتریکی، سوزاندن و ... را تأیید کردند.
منبع: پورمحمدی، نعمت‌الله، حقوق بشر دوستانه در جنگ ایران و عراق (مرور رفتار عراق)، تهران، مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس.
انتهای پیام/
منبع: فارس
کلیدواژه: آزادگان اسرا 26 مرداد پور محمدی خوابگاه شماره خوابگاه ها اردوگاه ها شماره یک
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.farsnews.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «فارس» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۵۷۷۱۹۷۹ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
مداخله جویی کاخ سفید درباره خواننده رپ ایرانی
به گزارش «تابناک» به نقل از ایرنا، جیک سالیوان مشاور امنیت ملی دولت جو بایدن روز شنبه به وقت محلی در حساب کاربری خود در شبکه ایکس (توییتر سابق) در تداوم مداخله جویی و ادعاهای حقوق بشری آمریکا در امور سایر کشورها درباره حکم بدوی دادگاه درباره توماج صالحی خواننده رپ زیر زمینی ایران نوشت: «حکم اعدام توماج صالحی خواننده رپ ایرانی را به شدت محکوم می کنیم.»
مشاور امنیت ملی کاخ سفید در حالی که درباره سرکوب دانشجویان آمریکایی در روزهای اخیر در دانشگاههای آمریکا در حمایت از مردم غزه و مخالفت با کمک ها و حمایت های نظامی و امنیتی آمریکا از اسرائیل سکوت کرده است، درباره توماج صالحی نوشتن هشتگ نام او به انگلیسی، همسو با مخالفان جمهوری اسلامی ایران از این نظام بعنوان رژیم یاد کرد و مدعی شد: «صدای او آرزوهای مردم ایران و همه کسانی را که توسط رژیم ساکت شده اند تقویت می کند. ما خواستار آزادی فوری او هستیم.»
پیش از این نیز، ودانت پاتل معاون سخنگوی وزارت خارجه آمریکا در پاسخ به سوالات خبرنگاران درباره حکم بدوی اعدام توماج صالحی اتهام افساد فی الارض در اظهاراتی مداخله جویانه گفت: «ما این گزارش های نگران کننده را دیده ایم. این نمونه دیگری از نقض وحشتناک و فراگیر حقوق بشر توسط حکومت ایران است.»
این مقام آمریکایی مدعی شد: ما بار دیگر استفاده حکومت ایران از حکم اعدام به عنوان ابزاری برای سرکوب حقوق بشر و آزادی های اساسی مردم را محکوم می کنیم. ما همچنان گزارش‌های مربوط به وضعیت توماج صالحی را از نزدیک دنبال می‌کنیم.
معاون سخنگوی وزارت خارجه آمریکا مدعی شد: ابزارهای مختلفی برای اعمال فشار بر حکومت ایران به منظور مقابله با «نقض جدی و فاحش حقوق بشر» وجود دارد.
دفتر نماینده ویژه آمریکا در امور ایران نیز عصر چهارشنبه به وقت محلی در حساب کاربری این دفتر در شبکه ایکس یا همان توئیتر سابق مدعی شد: «حکم اعدام توماج صالحی و حکم ۵ سال زندان برای سامان یاسین، خواننده رپ کرد ایرانی را قویا محکوم می‌کنیم. ما خواستار آزادی فوری آنها هستیم. اینها آخرین شواهد از آزار بیرحمانه حکومت علیه شهروندان خود و نشانه نادیده گرفتن حقوق بشر و هراس از مطالبات مردن ایران برای تغییرات دموکراتیک است».
بر اساس گزارش های رسانه ای، دادگاه توماج صالحی را به اتهام افساد فی الارض به اعدام و مجازات‌های تکمیلی محکوم کرده است که این حکم بدوی و قابل فرجام خواهی در دیوان عالی کشور است.
براساس حکم صادره از سوی دادگاه، به دلیل اظهار ندامت و پشیمانی و همکاری متهم، دادگاه وی را مستحق تخفیف دانسته به همین جهت در صورت فرجام خواهی احتمالی متهم و وکلای او و در صورت تایید حکم اعدام در دیوان عالی کشور، موضوع تخفیف مجازات در کمیسیون عفو و بخشودگی بررسی خواهد شد.
گفتنی است در صورت موافقت کمیسیون عفو و بخشودگی با تخفیف مجازات و طی همه فرایند قانونی، حکم توماج صالحی با یک درجه تخفیف به حبس طول المدت تبدیل و مجازات‌های تکمیلی در مورد متهم اجرا خواهد شد. سایر اتهامات این متهم نیز در حال رسیدگی قضایی است.
به گزارش دفتر ایرنا از اصفهان، روابط عمومی دادگستری استان اصفهان هشتم آبان ماه ۱۴۰۱ به نقل از سیدمحمد موسویان دادستان اصفهان اعلام کرد: "توماج صالحی" شب گذشته به اتهام فعالیت تبلیغی علیه نظام، همکاری با دولت‌های مُتخاصم و تشکیل گروه غیرقانونی به قصد برهم زدن امنیت کشور، با نیابت قضایی در یکی از استان‌های کشور دستگیر شد.
وی اضافه کرد: متهم در زمان حاضر با صدور قرار، تحت نظر شعبه بازپرسی دادگستری اصفهان قرار دارد. متهم در ایجاد اغتشاشات و دعوت و تشویق به آشوب‌های اخیر در استان اصفهان و در شهرستان شاهین‌شهر، نقش کلیدی داشته است.
حجت الاسلام والمسلمین جعفری رییس کل دادگستری استان اصفهان نیز اعلام کرده بود: توماج صالحی به افساد فی‌الارض از طریق نشر اکاذیب به صورت گسترده به نحوی که موجب خسارات عمده گردیده است، فعالیت تبلیغی علیه نظام، تشکیل و اداره دسته‌جات غیر قانونی به قصد برهم زدن امنیت کشور، همکاری با دولت متخاصم علیه جمهوری اسلامی و نشر اکاذیب و تشویش اذهان عمومی از طریق فضای مجازی و تحریک و ترغیب افراد به اعمال خشونت آمیز متهم است.
خودکشی از رزیدنتها به پزشکان رسیده؛ چرا دکتر سمیرا آلسعیدی خودکشی کرد؟/ «خودکشی پزشکان بهمثابه یک انتحار اجتماعی است»